Alternatif lastik ebatları: Soru ve cevaplar
< >< > OPONEO.COM.TR< > Adam Winter
Alternatif lastikler araç için kullanılan orijinal lastik ebatlarından farklı ebatlarda olan, ancak aracınızda güvenle kullanabileceğiniz lastiklerdir. Alternatif lastikler aracın bazı sürüş parametrelerini değiştirmek (ör. fren mesafesi), görünümünü iyileştirmek (daha geniş jant çapı) veya tasarruf sağlanması (daha düşük çapa sahip lastikler genelde daha ucuz lastiklerdir) için uygulanabilmektedir.
1. Alternatif lastik seçiminde sürekli dış çaptan bahsedilmektedir. Bu aslında nedir?
Dış çap, lastiğin dış kısmının tüm yüksekliğidir. Yerden başlayıp lastiğin en üst kısmına kadar uzanmaktadır (sırt deseninin en uç köşesine kadar) ve milimetre cinsinden ifade edilir. Bu bilgi lastik bilgileri bölümünde açıkça belirtilmez.
Lastiğin dış çapını lastik ebatları ile ilgili olan makalemizdeki figürlerden veya alternatif lastik tabelasından faydalanmak sureti ile kendiniz de ölçebilirsiniz.
2. Aracıma orijinal ekipman (fabrika çıkışlı) olarak monte edilmiş 185/65 R14 ebatlarında lastikler var. Jantları daha büyük (ör. 15 inç), lastikleri de daha genişleri ile değiştirmek istiyorum. Bu gibi değişikliklerden sonra hız göstergesinin yanlış ölçüm yaptığı doğru mu?
Alternatif lastik seçiminde genel bir kural temel alınmaktadır: Lastik dış çapı, aracın orijinal lastiğinin dış çapından 1,5% daha geniş veya 2% daha dar olmamalıdır.
Bu kurallara uyarak alternatif lastik uygulanıldığı takdirde hız göstergesinin hata oranı fazla yüksek olmayacak, orijinal lastiklerin kullanımıyla benzer bir sonuç elde edinilecektir.
Örnek olarak – Jant çapının 1 inçlik artırımı sırasında lastik genişliğinin minimum derecede artırılması istendiği takdirde, en uygun ebatlar 195/55 R15 olacaktır. Bu alternatif lastiğin dış çapı orijinal lastiklerinkinden yüzde 0,1 oranında daha büyüktür. Alternatif lastik ve orijinal lastikler arasındaki hız göstergesi farkı (yanlış ölçümü) yüzde 0,8 olacaktır.
Hatırlayalım: Eğer alternatif lastik çapı, orijinal lastik çapından daha büyük ise – hız göstergesi gerçek olandan daha düşük gösterecektir (ör. aslında 63 km/h ile giderken, gösterge 60’ı göstermektedir). Ve yine aynı mantıkla – eğer alternatif lastik daha küçükse hız göstergesi gerçek hızdan daha yukarıları işaret edecektir.
| Jant Genişliği | Lastikler İçin İzin Verilen Boyut |
| 4.5 | 135-175 |
| 5 | 145-185 |
| 5.5 | 155-195 |
| 6 | 165-205 |
| 6.5 | 175-215 |
| 7 | 185-225 |
| 7.5 | 195-235 |
| 8 | 205-245 |
| 8.5 | 215-255 |
| Lastik Boyutu | İzin Verilen Jant Genişliği |
| 165 | 6’ya Kadar |
| 175 | 4.5-6.5 |
| 185 | 5-7 |
| 195 | 5.5-7.5 |
| 205 | 6-8 |
| 215 | 6.5-8.5 |
| 225 | 7-9 |
| 235 | 7.5-9.5 |
| 245 | 8-10 |
| 255 | 8.5-10.5 |
Kullanılan janta göre TÜV’ün uygun gördüğü alternatif lastik ebatları.
3. Hangi genişlikteki lastikleri kullanabilirim?
Lastik genişliği jant genişliği ile orantılıdır. Kullanılan janta göre TÜV’ün uygun gördüğü alternatif lastik ebatları yukarıdaki tabloda gösterilmiştir.
Bu tabloda verilmiş olan lastik ebatlarının uç değerler olduklarını unutmayalım. En uygun ebatlar daima ara değerlerde yer almaktadır. Eğer jantınıza hangi ebatları seçmeniz gerektiği hakkında şüpheleriniz varsa OPONEO müşteri hizmetlerini arayarak yardım isteyebilirsiniz. 0212 705 53 15.
Lastiğin genişliğinde yapılacak değişiklikler her zaman lastiğin yükseklik profili ile uyum içerisinde olmalıdır. Özetle, lastiğin genişliğiyle birlikte ör. 185’ten 195’e, profil yüksekliğinde de bir kademelik değişiklik yapılır ör. 65’ten 60’a. Aynı şekilde eğer daha dar ebatlar kullanmak istiyorsak bu sefer profil yüksekliğini artırmamız gerekir.
Asıl ebat – 185/65 R14,
Geniş alternatifi – 195/60 R14,
Dar alternatifi – 175/70 R14.
Alternatif olarak genellikle düşük profili lastikler kullanılmaktadır.
4. Şu anda kullandığım lastiklerin ebatları 205/65 R15 95H, ebatları 225/55 R16 91H olan lastikleri kullanabilir miyim?
Hayır. Eğer üretici yük indeksi değerini 95 olarak belirlemiş ise, daha düşük yük indeksi değerine sahip bir lastiği kullanmamalıyız.
Yük indeksi lastiğin kaldırabileceği maksimum yükü kilogram cinsinden belirtmektedir. Bu bazı rakamlar kullanılarak ifade edilir, ör. 91, bize bir lastik başına düşebilecek maksimum yükün 615kg olduğunu söyler. Aracımıza yeni lastikler takarken, bu lastiklerin araç üreticisinin belirtmiş olduğu yük indeksi değerine uygun olmasına dikkat etmeliyiz.
DİKKAT: Yeni lastik alırken önerilen yük indeksi değerinde veya daha üst bir değere sahip lastikleri seçmeliyiz. Asla ve asla önerilenden daha düşük yük indeksine sahip lastikleri aracımıza monte etmemeliyiz!
Spesifik “plus sizing” etapları.
5. Plussize1, plussize2, plussize3 ne demektir?
Bu betimler lastiklere takılabilecek alternatif lastik ebatlarını açıklamakta yardımcı olmaktadır.
“Plusize 0” lastiğin orijinal ebat aralığını, bunun yanı sıra lastik genişliğinin maksimum 10 mm (ör. 195’ten 205’e) değişebileceğini, profil yüksekliğinin 5, jant çapının ise değişmeyeceğini işaret etmektedir.
“Plusize 1” lastiğin genişliğinde 10 mm, profil değerinin azaltılmasında 10 ve jant çapının 1 inç kadar büyütülmesine işaret eder.
“Plusize 2” lastiğin genişliğinin 20 mm, profil değerinin azaltılmasında 20 ve jant çapının 2 inç kadar büyütülmesine işaret eder.
“Plusize 3” lastiğin genişliğinde 30 mm, profil değerinin azaltılmasında 30 ve jant çapının 3 inç kadar büyütülmesine işaret eder.
DİKKAT: “Plussizing” hesaplamaları teoriktir ve her araca uyum göstermeyebilir. Alternatif lastik seçiminde asla unutulmaması gereken bir kural vardır: lastiğin dış çapının, yük ve hız indekslerinin uyumlu olması gerekmektedir.
Güçlendirilmiş lastik işareti.
6. Aracıma güçlendirilmiş (reinforced) düşük profilli lastikler taktım, lastiklerin basıncını nasıl ayarlamalıyım?
Güçlendirilmiş lastikler, standart lastiklere nazaran yük indeksi kapsamında daha üst seviyededirler. Bunun anlamı bu lastikler belirtilen yük indeksinden biraz daha yüksek ağırlıklara dayanabilmeleridir.
Düşük profilli alternatif lastiklerde ise bunun net bir şekilde belirlenmesi daha zordur. Bu durumda araç üreticisinin tavsiyeleri dikkate alınmalıdır.